Tìm hiểu về bơm cánh gạt (Rotary Vane Pump)

Bơm cánh gạt có tên tiếng Anh là Rotary Vane Pump (còn có tên khác là Wing Pump), đây là loại máy bơm công nghiệp được sử dụng rộng rãi trong các lĩnh vực, đặc biệt với các hệ thống thủy lực, các hệ thống dầu ép áp suất thấp và áp suất trung bình.

Ưu điểm vượt trội của máy bơm cánh gạt là hoạt động ổn định, đều đặn và có hiệu suất thể tích cao.

Bơm cánh gạt còn được gọi là bơm cánh gạc tùy vào từng vùng miền khác nhau.

Bơm cánh gạt là gì?

• Bơm cánh gạt có tên tiếng anh là Rotary Vane Pump
  Máy bơm sử dụng Rotor có cánh gạt trượt để hút chất lỏng, vật liệu chế tạo là gang, thép hoặc cao su được nhúng trong môi chất bôi trơn như dầu, sơn.
• Nhờ vào hiệu suất của máy bơm có thể xử lý được nhiều loại chất nhớt và dễ bay hơi và cần ít điện năng hơn so với máy bơm có thiết kế khác.
• Bơm cánh gạt phân chia ra làm hai loại là loại cánh trượt rãnh và loại cánh linh hoạt. Cánh trượt di chuyển cố theo rãnh định vị trên rotor cam lệch tâm tạo ra lực hút chất lỏng. Loại cánh linh hoạt thiết kế bằng vật liệu dẻo như cao su, cánh gạt có thể uống cong theo hình dạng của vỏ bơm. Hai loại này có thể được xem chi tiết với hình ảnh đính kèm.
• Ứng dụng của bơm cánh gạt được dùng nhiều để bơm xăng dầu là loại cánh gạt trượt. Còn cánh gạt linh hoạt thì dùng cho bơm chất lỏng là sơn nước có ít tính bôi trơn và có nhiều hạt mịn độ mài mòn cao.

Các model bơm cánh gạt phổ biến

• Model: YB50 có lưu lượng 150-300lit/min, Áp suất 5bar, 2.2kW
• Model: YB65 có lưu lượng 300-500lit/min, Áp suất 5bar, 4kW
• Model: YB80 có lưu lượng 600-1000lit/min, Áp suất 5bar, 7.5kW
• Model: YB100 có lưu lượng 1500-1900lit/min, Áp suất 5bar, 18.5kW
  Hiệu Dosaki

Bơm cánh gạt là một trong các loại máy bơm thủy lực thuộc nhóm bơm thể tích được sử dụng rộng rãi hiện nay, cùng với bơm bánh răng và bơm piston. Bơm cánh gạt thường bị gọi nhầm thành bơm cánh gạc vì vậy bơm cánh gạc chính là tên gọi sai của bơm cánh gạt.

Có nhiều người sử dụng còn nhầm lẫn bơm cánh gạt với bơm bánh răng vì chúng có ngoại hình tương tự nhau. Tuy nhiên, bơm bánh răng khác với bơm cánh gạt, bơm bánh răng có ứng dụng chủ đạo dùng bơm chất lỏng đặc, nhớt, các chất sánh, bơm bánh răng chỉ bơm chất lỏng sạch, không có hạt rắn và không có cặn.

Bơm cánh gạt hoạt động theo cơ chế hút đẩy chất lỏng nhờ vào việc tăng giảm áp suất luân phiên khi sử dụng. Đặc biệt máy bơm cánh gạt có thể thiết kế với lưu lượng cố định hoặc lưu lượng có thể điều chỉnh.

Phân loại bơm cánh gạt

Máy bơm cánh gạt có hai loại cơ bản là

• Bơm cánh gạt tác dụng đơn
• Bơm cánh gạt tác dụng kép

Ngoài ra, bơm cánh gạt còn được phân loại thành:

• Bơm cánh gạt loại cánh trượt rãnh
• Bơm cánh gạt loại cánh linh hoạt

Mỗi loại máy bơm cánh gạt lại có ứng dụng khác nhau nhờ cấu tạo khác nhau và nguyên lý hoạt động khác nhau

• Máy bơm cánh gạt kép có hiệu quả hoạt động cao hơn, bơm được lưu lượng lớn hơn, tiết kiệm thời gian và chi phí sử dụng hơn so với máy bơm cánh gạt đơn.
• Bơm cánh gạt đơn giá thành rẻ hơn, kích thước nhỏ hơn, thiết kế gọn và linh hoạt hơn
• Bơm cánh gạt cánh trượt dùng bơm xăng dầu và các chất lỏng đặc hiệu quả hơn
• Bơm cánh gạt cánh linh hoạt dùng bơm được các chất lỏng có nhiều hạt mịn và các chất lỏng ăn mòn cao

Cấu tạo của bơm cánh gạt

Cấu tạo các loại bơm cánh gạt tương tự nhau tuy nhiên chúng có phần khác nhau ở số lượng cánh và thiết kế cánh.

Bơm cánh gạt dạng cánh trượt có thiết kế các  rãnh định vị trên rotor cam lệch tâm tạo ra lực hút chất lỏng. Bơm cánh gạt linh hoạt thiết kế bằng vật liệu dẻo như cao su, cánh gạt có thể uống cong theo hình dạng của vỏ bơm.

Máy bơm cánh gạt tác dụng đơn và máy bơm cánh gạt tác dụng kép có cấu tạo tương tự nhau, chỉ khác nhau  ở cấu tạo vỏ bơm.

1. Cấu tạo máy bơm cánh gạt tác dụng đơn

Máy bơm cánh gạt tác dụng đơn tức là tương ứng với 1 chu kỳ quay, máy bơm thực hiện được  1 lần hút và 1 lần đẩy.

Cấu tạo của bơm cánh gạt đơn

Cấu tạo máy bơm cánh gạt tác dụng đơn bao gồm các bộ phận:

• Vỏ bơm hình trụ
• Rotor nằm bên trong vỏ bơm, stator
• Trục điều khiển
• Cánh gạt
• Các bản phẳng nằm trên tâm rotor
• Các rãnh bơm
• Khoang bơm gồm 1 khoang hút và 1 khoang đẩy
• Đầu vào, đầu ra
• Phớt làm kín

Các loại máy bơm cánh gạt tác dụng đơn thường có từ 4 – 12 cánh bơm và số lượng cánh gạt càng nhiều thì lưu lượng bơm càng đều.

2. Cấu tạo máy bơm cánh gạc tác dụng kép

Máy bơm cánh gạt tác dụng kép tức là tương ứng với 1 chu kỳ quay của bơm có 2 lần hút và 2 lần máy bơm đẩy.

Cấu tạo của bơm cánh gạt kép

Các bộ phận của máy bơm cánh gạt tác dụng kép bao gồm:

• Vỏ bơm có mặt trong không phải hình trụ
• Rotor, stator
• Buồng hút, buồng đẩy
• Khoang bơm gồm 2 khoang hút và 2 khoang đẩy
• Nắp bích
• Phớt làm kín

Các bộ phận của bơm cánh gạt tác dụng kép đáp ứng nhu cầu để có thể thực hiện được hai lần hút và hai lần đẩy.

Nguyên lý hoạt động của bơm cánh gạt

Nguyên lý làm việc của máy bơm cánh gạt tương đối dễ hiểu, nguyên lý hoạt động của bơm cánh gạt tác dụng kép và bơm cánh gạt tác dụng đơn có phần khác nhau.

1. Nguyên lý làm việc của bơm cánh gạt đơn

Nguyên lý hoạt động của bơm cánh gạt

Khi máy bơm cánh gạt tác dụng đơn kết nối nguồn điện và bắt đầu hoạt động, trục điều khiển máy bơm bắt đầu chuyển động làm rotor quay. Vì máy bơm cánh gạt đơn có tâm vỏ bơm và rotor nằm lệch nhau vì vậy khi rotor quay các bản phẳng trượt trong các rãnh và gạt chất lỏng di chuyển.

Quá trình hút chất lỏng diễn ra khi áp suất máy bơm cánh gạt tác dụng đơn giảm nhờ sự chuyển động của cánh gạt theo chiều quay của rotor và chuyển động qua lại dọc theo các rãnh bơm.

Quá trình đẩy diễn ra khi áp suất máy bơm tăng nhờ sự chuyển động của rotor tương tự quá trình hút.

Phần không gian giới hạn bởi vỏ bơm và rotor chính là thể tích làm việc của máy bơm cánh gạt.

2. Nguyên lý làm việc của máy bơm cánh gạt tác dụng kép

Tương tự như bơm cánh gạt tác dụng đơn, máy bơm cánh gạt tác dụng kép bắt đầu hoạt động khi được kết nối nguồn điện, trục điều khiển chuyển động làm rotor quay. Quy trình đẩy quy trình hút của máy bơm cánh gạt tác dụng kép cũng diễn ra tương tự như máy bơm cánh gạt tác dụng đơn với nguyên tắc phần rotor luôn được lắp lệch tâm so với khoang bơm theo kiểu hình xicloid, tâm của rotor trùng với tâm vỏ.

Sự khác biệt trong nguyên lý làm việc của bơm cánh gạt tác dụng đơn và bơm cánh gạt tác dụng kép là trong một chu kỳ làm việc, bơm phải thực hiện được hai lần hút và hai lần đẩy.

Ứng dụng của máy bơm cánh gạt

Máy bơm cánh gạt có nhiều ứng dụng nhờ cấu tạo máy bơm đặc biệt và nguyên lý hoạt động đơn giản. Các ứng dụng cụ thể của máy bơm cánh gạt bao gồm:

• Ứng dụng trong hệ thống thủy lực
• Ứng dụng trong hệ thống dầu ép áp suất thấp và áp suất trung bình
• Ứng dụng cho hệ thống dầu ép cho các máy công cụ như máy khoan, máy doa, máy tiện,…
• Ứng dụng trong công nghiệp đúc áp lực;
• Ứng dụng trong ngành công nghiệp hóa chất
• Ứng dụng trong ngành công nghiệp thực phẩm
• Ứng dụng trong ngành công nghiệp khai thác.
• Các ứng dụng bơm các loại dầu, bơm dung dịch, bơm hóa chất gỗ, xà phòng, chất tẩy rửa, bơm đường, bơm siro, bơm thức ăn chăn nuôi, bơm chất bám dính..
• Và nhiều ứng dụng khác

Ưu điểm của máy bơm cánh gạt

So với bơm bánh răng và các loại máy bơm công nghiệp khác, máy bơm cánh gạt có nhiều ưu điểm vượt trội khi sử dụng trong các ngành công nghiệp.

• Vật liệu bơm đa dạng, mỗi vật liệu bơm được sử dụng với các ứng dụng khác nhau
• Máy bơm đa dạng mẫu mã chủng loại
• Máy bơm có động cơ giảm tốc, động cơ phòng nổ.
• Máy bơm có nhiều ứng dụng với các ứng dụng bơm hóa chất và chất lỏng có tính độc hại
• Dễ dàng bảo trì và sửa chửa.
• Tuổi thọ sử dụng cao, độ bền cao
• Máy bơm hoạt động ổn định, không gây tiếng ồn
• Có thể điều chỉnh và thay đổi lưu lượng bơm
• Hiệu suất làm việc cao.
• Dễ dàng tháo lắp, sửa chữa và bão dưỡng.

Xem thêm: Ưu điểm và ứng dụng của các loại bơm bánh răng 

Các lỗi thường gặp của máy bơm cánh gạt và cách khắc phục

Máy bơm cánh gạt dù sử dụng bền bỉ, tuổi thọ cao, ít hư hỏng khi sử dụng và đặc biệt ít gặp sự cố tuy nhiên nếu sau thời gian sử dụng dài hoặc do người dùng sử dụng máy bơm cánh gạt không đúng cách sẽ khiến máy bơm nhanh hư hỏng hoặc gặp phải các lỗi cơ bản sau:

• Máy bơm có dấu hiệu bất thường như bơm bị rò rỉ
• Máy bơm nóng quá khi hoạt động
• Máy bơm có tiếng ồn lớn
• Máy bơm chạy sai áp suất
• Chất bơm không chảy ra

Nguyên nhân gây ra các lỗi này của bơm cánh gạt có thể do người sử dụng không vệ sinh bảo dưỡng bơm thường xuyên, do lắp đặt bơm sai cách hoặc do chất bơm có nhiệt độ quá nóng, do độ nhớt cao hơn so với bình thường, mức chất lỏng cung cấp để bơm qua thấp, tốc độ quay quá nhanh, lắp đặt bơm sai chiều, tốc độ bơm quá chậm.

Để khắc phục các lỗi thường gặp của máy bơm cánh gạt người dùng cần dừng ngay hoạt động, ngắt kết nối nguồn điện máy bơm.

Sau đó, hãy kiểm tra kỹ nhiệt độ, độ nhớt, lượng dầu, khí xâm thực và chất bơm, xem máy bơm quay đúng chiều hay chưa, các kết nối có bị lỏng hay không.

Cuối cùng hãy liên hệ đội ngũ kỹ thuật tay nghề cao của Vimex để được hỗ trợ kịp thời.

Qúy khách hàng vui lòng liên hệ Vimex để nhận bảng giá máy bơm cánh gạt và được tư vấn lựa chọn sản phẩm chính hãng giá tốt phù hợp với nhu cầu sử dụng.

Quý khách hàng có nhu cầu sử dụng máy bơm cánh gạt hoặc cần tư vấn giải đáp thắc mắc về bơm cánh gạt vui lòng liên hệ Vimex 0911861605 để được tư vấn hỗ trợ miễn phí mọi vấn đề nhé!

Một số video thực tế về dòng bơm cánh gạt tại công ty TNHH Vimex

Xem thêm: Bơm bánh răng giá rẻ chính hãng tại Hà Nội