Định nghĩa bơm bánh răng

Có nhiều cách định nghĩa về bơm bánh răng như dựa trên ứng dụng, cấu tạo, đặc điểm trong đó bơm bánh răng được định nghĩa chính xác nhất như sau: Bơm bánh răng là loại máy bơm công nghiệp thông dụng nhất với công suất cao, áp lực lớn, chịu tải tốt, cho hiệu quả cao nhất khi dùng bơm chất lỏng đặc, nhớt, chất ăn mòn như dầu, sơn, chất lỏng dẻo, xà phòng, keo,…

Máy bơm bánh răng thủy lực là dòng bơm bánh răng có nhiều ứng dụng và có hiệu quả cao nhất. Trong hệ thống thủy lực dòng bơm này đóng vai trò máy bơm sơ cấp với chức năng bơm hút dầu. Khi máy bơm bánh răng thủy lực gặp sự cố cả hệ thống sẽ bị ảnh hưởng và giảm năng suất làm việc

Phân loại máy bơm bánh răng

Bơm bánh răng có 2 loại cơ bản là

• Bơm bánh răng ăn khớp trong
• Bơm bánh răng ăn khớp ngoài.

Đây là cách phân loại máy bơm bánh răng dựa trên cấu tạo của máy bơm.

Ngoài ra, cũng có thể phân loại bơm bánh răng thành

• Bơm lá
• Bơm nhông (hay còn gọi là bơm bánh răng thủy lực)
• Bơm bánh răng dạng piston

Đây là cách phân loại bơm bánh răng dựa trên ứng dụng của bơm

Nếu phân loại bơm bánh răng theo thương hiệu có

• Bơm bánh răng HSP (Hebei Hengsheng)
• Bơm bánh răng Tuthil
• Bơm bánh răng Varisco
• Bơm bánh răng Piusi
• Bơm bánh răng Furnan

Các thương hiệu bơm bánh răng trên đây được ưa chuộng nhờ giá cả phải chăng, chất lượng sử dụng tốt, hiệu quả sử dụng cao, ít xảy ra sự cố khi sử dụng

Cấu tạo bơm bánh răng

Cấu tạo bơm bánh răng khá đơn giản và các loại bơm bánh răng có cấu tạo tương tự nhau, trong đó bơm bánh răng ăn khớp trong và bơm bánh răng ăn khớp ngoài có chút khác biệt về cấu tạo

Cấu tạo chung máy bơm bánh răng

• Trục bơm: với bơm bánh răng ăn khớp trong chỉ có 1 trục, với bơm bánh răng ăn khớp ngoài có 2 trục bơm
• Thân bơm: Thân bơm bánh răng có nhiều vật liệu khác nhau như nhựa, inox, gang, thép
• Bánh răng chủ động, bánh răng bị động: Cặp bánh răng bằng kim loại chịu ăn mòn tốt, ăn khớp ngoài hoặc ăn khớp trong tùy vào loại bơm bánh răng ăn khớp trong hay bơm bánh răng ăn khớp ngoài
• Cổng hút, cổng xả: Dùng hút xả chất bơm
• Van giảm áp: Bảo vệ máy bơm khỏi các sự cố
• Phớt làm kín: Có chức năng làm kín hệ thống máy bơm khi sử dụng, có 2 loại là phớt tết và phớt cơ khí.

Cấu tạo bơm bánh răng ăn khớp trong chặt chẽ

• Cặp bánh răng ăn khớp trong với bánh răng bị động nhỏ hơn nằm bên trong bánh răng chủ động
• Vỏ máy bơm hay còn gọi là thân bơm
• Cổng hút cổng xả
• Rãnh dẫn dầu từ khoang hút tới khoang đẩy
• Trục khủy có 1 trục nằm ở tâm dùng chung cho cả 2 bánh răng

Cấu tạo bơm bánh răng ăn khớp ngoài

• Cặp bánh răng ăn khớp ngoài với nhau trong đó hai bánh răng có kích thước bằng nhau và ăn khớp với nhau
• Đường dẫn hút dầu và đường dẫn đẩy dầu
• Vỏ bưm hay còn gọi là thân bơm
• Phớt làm kín
• Vòng bi hỗ trợ
• 2 trục bơm lắp song song dành cho hai bánh răng
• Khoang hút chất lỏng và khoang đẩy chất lỏng

Nguyên lý hoạt động của bơm bánh răng

Nguyên lý hoạt động của máy bơm bánh răng đơn giản, dễ hiểu, áp lực cao vì vậy bơm bánh răng cũng được sử dụng trong nhiều ngành công nghiệp hiện đại, vượt qua nhiều dòng máy bơm công nghiệp khác

Nguyên lý hoạt động của bơm bánh răng ăn khớp trong

• Quá trình đẩy chất bơm: Hai bánh răng ăn khớp nhau, áp lực buổng đẩy tăng, chất lỏng bị đẩy ra ngoài theo đường ống đẩy
• Quá trình hút chất bơm: Hai bánh răng tiếp tục ăn khớp với nhau ra tại khoang hút chất lỏng, áp lực buồng hút giảm, chất lỏng bị hút vào buồng hút. Kết thúc quy trình hút chất lỏng được di chuyển theo khoang bơm hình lưỡi liềm đi sang bên buồng đẩy

Lưu lượng bơm của bơm bánh răng là rất lớn do số vòng quay của cặp bánh răng quanh trục bơm lên đến vài nghìn vòng/ 1 phút.

Nguyên lý hoạt động của bơm bánh răng ăn khớp ngoài

• Quá trình đẩy chất lỏng: Hai bánh răng tách nhau ra tại khoang tiếp xúc, áp lực buồng đẩy tăng , chất bơm bị đẩy ra đường ống đẩy
• Quá trình hút chất lỏng: Hai bánh răng ăn khớp vào nhau, áp lực buồng hút giảm, chất lỏng bị đẩy ra ngoài

Hai chu trình bơm diễn ra liên tục tuần hoàn cho đến khi máy bơm dừng lại.

Công dụng của bơm bánh răng

Công dụng của bơm bánh răng hay ứng dụng của bơm bánh răng vô cùng đa dạng bao gồm các ứng dụng bơm chất đặc, ứng dụng bơm chất lỏng nhầy nhớt, điển hình là các loại dầu nhớt, dầu máy, thức ăn chăn nuôi, mật ong, nhựa đường, nhựa nóng…

Các ứng dụng cụ thể của bơm bánh răng bao gồm

• Bơm bánh răng thủy lực có ứng dụng làm máy bơm sơ cấp trong hệ thống thủy lực
• Bơm bánh răng dùng bơm dầu bao gồm dầu DO, FO, dầu nhẹ, dầu diesel, dầu bôi trơn, dầu nhớt, dầu nhiên liệu, nhựa đường
• Dùng trong hệ thống thủy lực của thang máy, nâng hàng, các trạm nguồn thủy lực
• Ứng dụng trong ngành công nghiệp xây dựng và ngành công nghiệp cầu đường
• Dùng bơm hút các chất kết dính, nhựa, cao su, xà phòng
• Dùng trong ngành công nghiệp hóa chất
• Dùng bơm mỡ, bơm sáp
• Các ứng dụng trong ngành công nghiệp thực phẩm và ngành công nghiệp dược phẩm
• Dùng bơm thủy tinh lỏng
• Ứng dụng trong phun dầu nhiên liệu

Ưu điểm bơm bánh răng

Máy bơm bánh răng có nhiều ưu điểm so với các dòng máy bơm khác có mặt trên thị trường. Ngoài ứng dụng đa dạng, cấu tạo đơn giản, chặt chẽ, máy bơm bánh răng còn có nhiều model cho người dùng lựa chọn

• Thiết kế đơn giản giúp việc sử dụng, lắp đặt, vệ sinh máy bơm bánh răng đơn giản hơn
• Máy bơm cấu tạo trần vì vậy dễ phát hiện sự cố trong quá trình sử dụng
• Với cả những chất lỏng khó bơm, có độ nhớt cao máy bơm bánh răng vẫn sử dụng hiệu quả
• Máy bơm bánh răng có hiệu suất làm việc ổn định
• Máy bơm có van giảm áp để điều chỉnh lưu lượng bơm
• Máy bơm bánh răng ăn khớp trong có kích thước nhỏ gọn áp lực cao, bơm kín, bơm được các chất lỏng đặc nhớt hơn so với bơm bánh răng ăn khớp ngoài

Ngoài những ưu điểm vượt trội, máy bơm bánh răng cũng còn tồn tại vài nhược điểm như:

• Máy bơm bánh răng không có khả năng tự mồi cao
• Không có khả năng chạy khô
• Cần kiểm tra thường xuyên khi sử dụng
• Giá máy bơm cao chi phí đầu tư cao
• Máy bơm có tiếng ồn lớn khi sử dụng

Cách lựa chọn bơm bánh răng

Lựa chọn máy bơm bánh răng đúng cách để có được hiệu quả sử dụng cao và tối ưu chi phí. Cách lựa chọn máy bơm bánh răng cụ thể như sau:

• Lựa chọn bơm bánh răng dựa trên tính chất của chất bơm: máy bơm bánh răng ăn khớp trong phù hợp dùng bơm chất lỏng, đặc nóng, độ nhớt cao hơn bơm bánh răng ăn khớp ngoài. Trong hệ thống thủy lực sử dụng bơm bánh răng thủy lực với vai trò máy bơm sơ cấp
• Lựa chọn bơm bánh răng dựa trên chi phí đầu tư, có thể lựa chọn nhiều thương hiệu bơm khác nhau
• Lựa chọn bơm bánh răng dựa trên công suất sử dụng: không lựa chọn máy bơm công suất lớn hơn quá nhiều so với nhu cầu sử dụng tránh lãng phí
• Chọn nhà cung cấp chính hãng để có được sản phẩm tốt, chiết khấu cao
• Các yếu tố cần quan tâm khi lựa chọn máy bơm bánh răng bao gồm: tốc độ làm viêc, áp suất, lưu lượng bơm, cột áp, chất liệu bơm, nhiệt độ chất bơm và nhiệt độ môi trường

Cách sử dụng bơm bánh răng

Sử dụng máy bơm bánh răng đúng cách sẽ hạn chế sự cố máy bơm khi sử dụng, kéo dài tuổi thọ máy bơm, tiết kiệm chi phí cho người dùng

Các bước vận hành máy bơm bánh răng

• Cố định vị trí lắp đặt máy bơm bánh răng
• Kiểm tra kỹ động cơ và chiều quay của bơm
• Khởi động bơm
• Kiểm tra tiếng ồn và hoạt động của bơm bánh răng
• Dừng hoạt động bơm bánh răng ngay khi có sự cố

.

Hướng dẫn bảo dưỡng, bảo trì, vệ sinh máy bơm bánh răng

Việc vệ sinh, bảo dưỡng, bảo trì máy bơm bánh răng cần thực hiện thường xuyên định kỳ ít nhất 3-6 tháng 1 lần để có hiệu quả sử dụng máy bơm cao nhất

Các công việc cần làm khi bảo dưỡng, bảo trì máy bơm bánh răng bao gồm

• Kiểm tra chiều quay của bơm trước khi sử dụng
• Vệ sinh máy bơm bánh răng sau khi sử dụng
• Vận hành thử máy bơm trước mỗi lần sử dụng và sau khi lắp đặt
• Khắc phục các lỗi máy bơm đặc biệt là sự cố rò rỉ, sự cố tiếng ồn
• Kiểm tra các bộ phận của bơm bánh răng bao gồm van, phớt, vòng bi
• Kiểm tra nhiệt độ máy bơm trong quá trình sử dụng
• Kiểm tra áp suất bơm bánh răng
• Kiểm tra tổng thể các chi tiết máy bơm bánh răng

Cách lắp đặt bơm bánh răng

Quy trình lắp đặt bơm bánh răng

Bước 1: Chọn vị trí lắp đặt an toàn, cố định

Bước 2: Tiến hành lắp đặt các chi tiết máy bơm bánh răng đúng quy trình và hướng dẫn chi tiết

• Lắp đặt trục bơm
• Lắp đặt bánh răng
• Lắp đặt vỏ bơm
• Lắp đặt van bơm và phớt cơ khí

Bước 3: Vận hành thử máy bơm, đặc biệt kiểm tra chiều quay của bơm

Bước 4: Theo dõi rung lắc và tiếng ồn của bơm bánh răng khi hoạt động

Lưu ý khi lắp đặt bơm bánh răng

• Yêu cầu máy bơm bánh răng sau khi lắp đặt phải thấp hơn mực chất lỏng
• Sử dụng đế bơm và van an toàn cho máy bơm
• Tham khảo các chuyên gia khi lắp đặt để có được hiệu quả cao nhất

Các sự cố thường gặp ở bơm bánh răng

Sử dụng bơm bánh răng không đúng cách hoặc lựa chọn bơm bánh răng không phù hợp chất lỏng có thể khiến bơm bánh răng gặp phải vài sự cố.

Các sự cố thường gặp bơm bánh răng đó là:

• Lỗi ăn mòn vỏ bơm
• Lỗi bề mặt bánh răng bị mài mòn làm giảm áp lực bơm
• Lỗi rò rỉ máy bơm khi môi trường nhiệt độ cao hoặc chất lỏng nóng
• Các lỗi xâm thực
• Máy bơm bánh răng không tải
• Lỗi bơm yếu hoặc bơm không chạy
• Lỗi nguồn điện máy bơm
• Lỗi rung lắc hoặc tiếng ồn máy bơm lớn

So sánh bơm bánh răng ăn khớp trong, bơm bánh răng ăn khớp ngoài và bơm bánh răng thủy lực

Mỗi loại bơm bánh răng có ứng dụng khác nhau, chúng có cấu tạo khác nhau và có những ưu điểm nổi bật. Để lựa chọn được loại bơm bánh răng phù hợp với nhu cầu sử dụng chúng ta cùng phân biệt các loại bơm bánh răng trong bảng sau

Bảng Báo giá máy bơm bánh răng